İSLAM ÖNCESİ TÜRK TARİHİ

TARİH I


İSLAM ÖNCESİ TÜRK TARİHİ I

1. Orta Asya'da yapılan kazılar sonunda ortaya çıkarılan kumaş parçaları ve altın heykellerden yararlanılarak Türk tarihinin başlangıcı MÖ. 4000'lere kadar götürülmüştür. Ortaya konan her bulgu yeni açıklamaları da beraberinde getirmektedir.

Bu bilgilere göre;

I. Tarih, bilimsel çalışmalara kapalı bir bilim değildir.

II. Elde edilen bulgular tarihin aydınlatılmasında etkili olmaktadır.

III. Türkler dünya kültürünün yaratıcısıdır.

IV. Türkler tarih öncesi dönemde Orta Asya'da yaşamıştır.

V. Maden sanatı Türklerle başlamıştır. gibi yargılardan hangilerine ulaşılamaz?

A) I, II ve IV   B) III ve V       C) Yalnız IV

D) I ve IV        E) Yalnız III

2. Türklerin Orta Asya'dan yaptığı göçlerde genelde batı, doğu ve güneye doğru gitmeleri, kuzeye yapılan göçlerin daha az olması aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Güçlü devletlerin bulunması

B) Çin’den uzaklaşılmak istenmesi

C) İklim koşullarının elverişsiz olması

D) Kurultay kararlarının uygulanması

E) Göç yollarına uzak olması

3. Büyük Hun hükümdarı Mete, askeri açıdan üstünlük kurmasına karşın, Çin'i doğrudan topraklarına katmamış dışardan baskı altına almayı çıkarları açısından daha uygun görmüştür.

Aşağıdakilerden hangisinin, Mete'yi bu politikayı izlemeye yönelten temel etken olduğu savunulabilir?

A) Çin'e yerleşilmesi durumunda kültürel özelliklerin kaybedileceği düşüncesi

B) Düzenli ordunun kurulmuş olması

C) Batıdaki fetihlere ağırlık verilmesi

D) Çin topraklarının verimsiz olması

E) Mimari çalışmaların yetersiz kalması

4. Büyük Hun Devleti ile Çin arasında imzalanan bir antlaşmada "Çinliler, Hunlara belirlenmiş miktarda ipek, şarap ve diğer çeşitli yiyecekleri her yıl satacak." maddesi yer almıştır.

Bu maddeye bakılarak, aşağıdakilerden hangisi savunulabilir?

A) Orta Asya'da ipek üretilmediği

B) İpek Yolu'nun Orta Asya'dan geçtiği

C) İki taraf arasında sürekli savaşlar yapıldığı

D) Çinlilerin Hunlara vergi ödemeyi kabul ettiği

E) İki devlet arasında ticari ilişki olduğu

5. - Hunların saldırılarından korunmak için Çin Seddi'nin yapılması

- Hunların bir kısmının Orta Asya'dan göç ederek Avrupa Hun Devleti'ni kurması

gibi bilgiler aşağıdaki yargılardan hangisini kanıtlamaz?

A) Türkler Çinliler ile savaş yapmıştır.

B) Türkler Çinlilerden daha güçlüdür.

C) Hunlar farklı bölgelerde devletler kurmuştur.

D) Hun-Çin savaşlarının temel nedeni İpek Yolu egemenliğidir.

E) Türkler Orta Asya'dan Avrupa'ya göç etmiştir.

6. Uygurlarla ilgili özelliklerden bazıları şunlardır:

I. Maniheizm dininin benimsenmesi

II. Kendilerine özgü alfabe kullanılması

III. Yönetimde kurultay kararlarının etkili olması

IV. Kağıt ve matbaa tekniğinin gelişmesi

Bunlardan hangilerinin kendilerinden önceki Türk devletlerinden farklı olarak ortaya çıkan gelişmeler olduğu savunulabilir?

A) I ve IV        B) Yalnız I       C) II ve III

D) Yalnız IV    E) Yalnız II

7. Orta Asya'da devlet kuran Avarlar 552'de Göktürkler tarafından yıkılınca batıya göç etmek zorunda kaldı. Romanya ve Macaristan topraklarında yeni bir devlet kurdu. Bizans İmparatorluğu ile yaptığı savaşları kazanarak yıllık vergiye bağladı. Daha sonra İstanbul'u kuşattıysa da başarılı olamadı.

Bu bilgilere göre Avarlar ile ilgili olarak hangi yargıya varılamaz?

A) Hem Asya'da hem de Avrupa'da egemenlik kurmuştur.

B) Savaşçı özelliklerini korumuştur.

C) Avrupa'daki hakimiyeti uzun süre devam etmiştir.

D) Ekonomik açıdan kazanç sağlamıştır.

E) Askeri açıdan başarısız sonuçlanan girişimlerde de bulunmuştur.

8. — Uygurlar

— Hazarlar

— Karluklar

gibi Türk topluluklarının ortak özelliği olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?

A) Yerleşik yaşama geçmeleri

B) Eski inançlarını terkederek yeni bir dini inancı benimsemeleri

C) Siyasi varlıklarını Avrupa'da devam ettirmeleri

D) Müslüman-Araplarla savaşmaları

E) Kendilerine özgü alfabe kullanmaları

9. Göktürk Devleti'nin batı kanadını yöneten İstemi Yabgu'nun oğlu Tardu, babası gibi güçlü bir kişiydi. Ancak devletin başına geçmek istemesi iç karışıklığa yol açtı. Çinliler bu durumdan yararlanarak Göktürklerin içişlerine karıştı. Devlet doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrıldı.

Bu bilgiye göre, Türk devletlerinin parçalanmasının en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Devletin güçlü olmaması

B) Devletin törelere göre yönetilmesi

C) Fetih yapılmaması

D) Kesin bir veraset kuralının olmaması

E) Hakanın yetkilerinin kısıtlanması

10. Uygurlarda hanedan dışından olanların da hükümdar olabilme hakkı vardı. Ancak bu konuda hükümdarın seçilmesine kurultay karar verirdi.

Yalnızca bu bilgiden hangi sonuç çıkarılabilir?

A) Kurultayın toplanması hükümdarın isteği ile olur.

B) Kurultayın toplanması belirli zamanlarda olmaktadır.

C) Kurultayın geniş yetkileri vardır.

D) Tahta geçebilmek için mutlaka hükümdarın çocuğu olmak zorunludur.

E) Kurultayın tek görevi hükümdarın seçimi yapmaktır.

11. İslam öncesi Türk toplulukları genelde göçebe yaşam biçimini benimsemişlerdir.

Türklerin göçebe yaşam biçimini benimsemesi, aşağıdakilerden hangisi üzerinde etkili olmamıştır?

A) Farklı kültürlerden etkilenmeleri

B) Gittikleri bölgelerde kültürel kimliklerini kaybetmeleri

C) Anıtsal nitelikli eserler yapmamaları

D) Değişik yerlerde devletler kurmaları

E) Veraset anlayışı nedeniyle saltanat kavgaları yaşamaları

12. İslam öncesi Türk devletlerinin,

I. Yönetimde Hakanın yanında kurultayın da etkili olması

II. Orhun Anıtlarının yazılması

III. Töre adı verilen hukuk kurallarının uygulanması

gibi özelliklerinden hangilerinin Türk kültürünün günümüze kadar gelmesini ve öğrenilmesini kolaylaştırdığı savunulabilir?

A) Yalnız I       B) Yalnız II      C) Yalnız III

D) I ve II                     E) II ve III

CEVAP ANAHTARI________

1. B 2. C 3. A 4. E 5. D 6. A 7. C 8. B 9. D 10. C 11. E 12. B

İSLAM ÖNCESİ TÜRK TARİHİ II

1. Türklerin anayurdu olarak kabul edilen yerlerde hayat şartları oldukça zordu. Orta Asya'daki en eski merkezler olan Abakan ve Altaylardaki uygarlıklar bölgenin sert doğal şartlarına ve ihtiyaçlara uygun olarak gelişmiştir. Türkler, yaptıkları göçlerle hayvan yetiştirme ve ziraat kültürlerini değişik yerlere taşımıştır.

Bu bilgiler esas alındığında;

I. Coğrafi şartlar toplum yaşantısını etkilemiştir.

II. Türkler Mezopotamya uygarlığıyla kolayca bağlantı kurmuştur.

III. Göçler kültür alışverişinde etkili olmuştur.

IV. Orta Asya'da maden işlemeciliği yaygındır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) I ve II         B) II ve III       C) III ve IV

D) I ve III        E) II ve IV

2. Türk tarihinin ilk dönemlerinin incelenmesi çok zor olmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi İslam öncesi Türk tarihinin incelenmesini zorlaştıran nedenlerden biri olarak gösterilemez?

A) Çinliler ve Bizans İmparatorluğu ile ilişki kurulması

B) Anıtsal nitelikli mimari eserlerin az olması

C) Yazılı belgelerin az olması

D) Farklı yerlerde devletler kurulması

E) Göçebe yaşantının uzun süre devam etmesi

3. İslam öncesi Türk devletleri ile Çinliler arasındaki en önemli sorun İpek Yolu egemenliği olmuştur. Çinliler İpek Yolu üzerinde bulunan ülkeleri ve burada yaşayan toplulukları tanımak ve Hunlara karşı ittifak kurmak için çalışmalar yapmışlardır.

Bu bilgiye bakılarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?

A) Çinliler, Hunları güçlü bir düşman olarak görmektedir.

B) Orta Asya'da ticaret önemli bir ekonomik uğraştır.

C) İpek Yolu değişik ülkelerden geçmektedir.

D) Hunlar ve Çinliler mücadele halindedir.

E) Çinliler, Hurt saldırılarından korunmak için Çin şeddini yapmışlardır.

4. Türk devletleriyle ilgili olgulardan bazıları şunlardır:

I. Yöneticileri Museviliği kabul etmiş olmasına rağmen halkı Hıristiyan, Müslüman ve Şamanistlerden oluşmuştur.

II. Sanatları manastır, saray yapımı ve bunların iç donanımı şeklinde gelişmiştir.

III. Avrupa'nın etnik ve siyasi yapısını değiştiren Kavimler Göçü'nün başlamasına neden olmuşlardır.

IV. Alfabelerinde 38 harf kullanmışlardır.

V. Türklerde devlet ve ordu teşkilatını ilk kez düzenlemişlerdir.

VI. Avrupa'da devlet kurmuşlardır. Bunlardan hangileri Hunlar ile ilgilidir?

A) I, II ve IV               B) I, III ve VI              C) III, V ve VI

D) II, III ve V              E) III, IV ve VI

5. Türk toplumlarına Avrupa kapılarını açan Hunlar, bu kıtanın siyasi ve kültürel yaşamına da yön vermiştir.

Aşağıdakilerden hangisi, Avrupa Hunları ile ilgili bir özellik değildir?

A) Kavimler Göçü ile bugünkü Avrupa'nın siyasi temellerinin atılması

B) Türklere yeni yerleşim alanları yaratılması

C) Batı Roma İmparatorluğu'nun vergiye bağlanması

D) Avrupa'da ilk yazılı eserlerin bırakılması

E) Bizans ile siyasi ilişkiler kurulması

6. Göktürkler, Çinliler tarafından yıkılmış ve yarım yüzyıl Çin egemenliğinde kaldıktan sonra bağımsızlık savaşı yaparak yeniden devlet kurmuşlardır.

Bu durum, Çin'in Türkler üzerindeki hangi politikasında başarılı olamadığının göstergesidir?

A) İpek Yolu'nu ele geçirme

B) Egemenlik kurma

C) Ekonomik üstünlük kurma

D) Yerleşik hayata geçirme

E) Dinlerini değiştirme

7. Uygurlara ait olan hukuk vesikalarında; borç alıp-verme, kiralama, alım-satım, vasiyetname gibi bilgilere rastlanmıştır. Bu vesikalar Uygurların sosyal hayatlarını yansıtan çok önemli belgelerdir.

Yukarıdaki bilgiye bakılarak Uygurlar ile ilgili hangi yargıya varılamaz?

A) Ekonomileri ticarete dayalıdır.

B) Hukuk anlayışı gelişmiştir.

C) Kendilerinden önceki Türk devletlerinin geleneklerini sürdürmüştür.

D) Yerleşik yaşama geçilmiştir.

E) Hukuk kuralları yazılı hale getirilmiştir.

8. — IX. yüzyılda Hıristiyanlığı kabul eden Bulgarlar

kalabalık Slav toplumlarına karışarak Türklüklerini kaybetti.

— Bulgar hükümdarı Simeon 923'te İstanbul'u kuşattı ve Papa tarafından "Çar" unvanıyla ödüllendirildi.

— Bulgar kralları, Türklerin uzun süre kullandığı "Han" unvanının yerine "Çar" unvanını kullanmaya başladı.

Tuna Bulgarları ile ilgili bu bilgiler aşağıdakilerden hangisini kanıtlar?

A) Savaşçı özelliklerini kaybettikleri

B) Orta Asya'daki kültürel kimliklerinden uzaklaştıkları

C) Katolik ve Ortodoks dünyasıyla ilişkilerinde barışçı politika izledikleri

D) Slav toplumlarının lideri oldukları

E) Tek tanrılı dinleri kabul ettikleri

9. I. Kırgızlar

II. Kartuklar

III. Uygurlar

IV. Peçenekler

V. Hunlar

gibi Türk topluluklarından hangileri Karadeniz'in kuzeyinden Avrupa'ya göç etmişlerdir?

A) I ve II         B) II ve III       C) III ve IV

D) IV ve V      E) I ve V

10. Tarih boyunca toplumların ekonomik, kültürel, siyasi ve sanatsal etkinlikleri, bulundukları bölgenin doğal koşullarına göre şekillenmiştir.

Türk devletlerinin özellikleri ve çalışmaları dikkate alındığında, aşağıdakilerden hangisinin bu açıklamaya uygun bir örnek olduğu söylenebilir?

A) Hunlarda sanat eserlerinin küçük boyutlu ve taşınabilir nitelikte olması

B) Anadolu Selçuklularında eğitimin medreseye dayalı olması

C) Selçuklularda resmi dilin Farsça olması

D) Hazarların Musevilik, Hıristiyanlık ve İslamiyet'i benimsemesi

E) Göktürklerin Türk adıyla kurulan ilk Türk devleti olması

11. İslam öncesi Türk devletlerinde hükümdarlar tek egemen oldukları halde mutlakiyetten söz edilemez.

Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Yönetimde egemenliğin paylaşılması

B) Kurultay kararlarının bağlayıcı nitelik taşımaması

C) Kurultayın yönetimde etkili olması

D) Hükümdarların yetkilerinin törelerle sınırlandırılması

E) Hatunların da yönetimde söz sahibi olması

12. |. Mimarinin gelişmemesi

II. Çinlilerle sürekli savaş yapılması

III. Yazılı belgelerin az bulunması

IV. Çinli prensesler ile evlenilmesi

V. Düzenli orduların kurulması

Yukarıdakilerden hangileri, Türklerin göçebe yaşantısıyla doğrudan bağlantılıdır?

A) II, III ve IV           B) I, III ve V  C) I, II ve III

D) III, IV ve V           E) I, III ve IV

CEVAP ANAHTARI________

1. D 2. A 3. E 4. C 5. D 6. B 7. C 8. B 9. D 10. A 11. B 12. C


İSLAM ÖNCESİ TÜRK TARİHİ III

1. Orta Asya Türk tarihi hakkında bilgi veren eserlerin kurganlardan çıkan buluntularla sınırlı kalmasının temel nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir?

A) Az sayıda eser yapılması

B) Doğal koşulların sanat eserlerini tahrip etmesi

C) Türklerin yaptıkları eşyaları mezarlarda saklaması

D) Çinliler ile yapılan savaşlarda sanat eserlerinin zarar görmesi

E) Göçebe yaşam nedeniyle taşınabilir eserlerin zamanla yok olması

2. - Çinliler, Teoman döneminde Türk (Hun) saldırılarını durdurmak amacıyla Çin Seddi'ni tamamlamıştır.

- Türkler (Hunlar), Mete Han döneminde Çin'i vergiye bağlamıştır.

Yukarıdaki bilgiler değerlendirildiğinde aşağıdaki sonuçlardan hangisi çıkarılamaz?

A) Hun-Çin mücadelesinin temel nedeninin İpek Yolu olduğu

B) Çin'de mimari sanatının geliştiği

C) Çin Seddi'nin Hunları durdurmayı başaramadığı

D) Hun ordularının güçlü olduğu

E) Hunların Çinliler ile savaştığı

3. Kavimler Göçü'nden sonra Avrupa'ya giden Hunlar göçebe yaşantılarını sürdürmüştür. Hunlar ele geçirdikleri bölge halkı ile birlikte yaşamış, bu nedenle kavimler arasında kültür alış-verişi olmuştur. Atilla'nın sarayında yabancı görevliler de bulunuyordu. Bu görevliler yüksek mevkilere kadar çıkabiliyorlardı. Türkçeden başka Latin ve Germen dilleri de konuşulmakta idi.

Yukarıdaki bilgilerden hangi sonuç çıkarılabilir?

A) Hunlar geniş bölgelere egemen olamamıştır.

B) Avrupa Hunlarında veraset kavgaları görülmemiştir.

C) Hunlar yerleşik hayata uyum sağlayamamıştır.

D) Hunlar Avrupa kültüründen etkilenmeye başlamıştır.

E) Hunlar başarılı savaşlar yapmıştır.

4. I. Göktürk Devleti'nin en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Göçebe yaşam biçimini benimsemesi

B) Türk boylarını bir yönetim altında toplaması

C) Türk adı ile kurulan ilk devlet olması

D) Türkler tarafından kurulmuş olması

E) Parçalanmasında Çinlilerin politikalarının da etkili olması

5. Göktürkler 630-680 yılları arasındaki dönemde Çin egemenliğinde yaşamışlardır. Bu dönemde zaman zaman Çin yönetimine karşı ayaklanmışlar, ancak 681 'de Kutluk Kağan öncülüğünde yeniden bağımsız bir devlet kurmuşlardır.

Bu durum, Türklerin;

I. Bağımsızlıklarına düşkün olmaları

II. Yerleşik yaşama geçmeleri

III. Ulusal kimliklerini korumaları

IV. Savaşçılık niteliklerini geliştirmeleri

gibi özelliklerinden hangileri ile açıklanamaz?

A) I ve II         B) Yalnız II      C) III ve IV

D) Yalnız III     E) Yalnız IV

6. İslam öncesi Türk devletlerinden biri olan Uygurların bazı özellikleri şunlardır:

I. Saray yapımına özen gösterildi.

II. Minyatürler ve duvarlara resimler yapıldı.

III. Budizm ve Maniheizm dinleri kabul edildi.

IV. Hıristiyanlığı kabul edenler için manastırlar yapıldı.

V. Şehirler kuruldu ve etrafına surlar yapıldı.

VI. Ticarete önem verildi.

Bunlardan hangileri, Uygurlarda dini inanç serbestliğinin benimsendiğinin göstergesidir?

A) I ve V         B) III ve IV      C) III ve V

D) I ve II         E) IV ve VI

7. Uygur Devleti'nde Böğü Kağan 780 yılında, veziri Tun Bağa Tarkan tarafından öldürülmüş ve Tun Bağa Tarkan kağan olarak devletin başına geçmiştir.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine varılabilir?

A) Devlet yıkılmıştır.

B) Veraset yasası belirlenmiştir.

C) Fedaral yönetim biçimi sona ermiştir.

D) Hanedan değişikliği gerçekleşmiştir.

E) Kültürel alanda değişiklik yaşanmıştır.

8. — Musevilik inancını benimsemişlerdir.

— iran'a kürk satmış, Bizans'tan giyim eşyaları almışlardır. Hazarlar ile ilgili bu özellikler dikkate alındığında, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Tek tanrılı inancı benimsedikleri

B) Komşu devletlerinin egemenliğini kabul ettikleri

C) Dokuma eşyalarını dışardan aldıkları

D) Başka toplumlardan etkilendikleri

E) Ticaret ile uğraştıkları

9. Avrupa'ya göç eden Türk topluluklarının varlıklarını koruyamadıkları, bir süre sonra, etnik ve kültürel özelliklerini kaybettikleri görülmüştür.

Bu durumun nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?

A) Yerleşik hayata geçmeleri

B) Göçlerle beslenememeleri

C) Bizans imparatorluğunun çalışmaları

D) Nüfus olarak azınlıkta kalmaları

E) Slavlaşmaları sonucu kültürel kimliklerini kaybetmeleri

10. Orta Asya Türk devletlerin bazı özellikleri demokratik yönetim anlayışına uygundur.

Türklerin aşağıdaki özelliklerinden hangisinin bu anlayışa uygun olduğu savunulabilir?

A) Ülkenin hanedanın ortak malı olması

B) Hak eşitsizliğine dayalı bir sınıf yapısının olmaması

C) Egemenliğin tanrısal kaynaklı olması

D) Hukuk kurallarının geleneklere dayalı olması

E) Devlet işlerinin boy beylerinden oluşan kurultayda kararlaştırılması

11. İslam öncesi Türk devletlerinde hem yönetenlerin hem de yönetilenlerin uymak zorunda oldukları ve tek kişinin iradesiyle değişmeyen esaslara töre denilirdi.

Aşağıdakilerden hangisi, bu bilgiden çıkarılabilecek bir sonuçtur?

A) Halkın yönetime katıldığı

B) Egemenliğin tanrısal kaynaklı olduğu

C) Hükümdarların yetkilerinin sınırlı olduğu

D) Savaşılan devletlerin hukuk sisteminden etkilenildiği

E) Şer'i hukukun geçerli olduğu

12. Türklerin İslamiyetten öncesi dönemde kurduğu devletlerden bazıları şunlardır:

I. Hunlar

II. Avarlar

III. Göktürkler

IV. Akhunlar

V. Uygurlar

Bunlardan hangileri, kendilerine özgü alfabe kullanmıştır?

A) I ve IV        B) I ve II          C) IV ve V

D) III ve V       E) II ve III

CEVAP ANAHTARI________

1. E 2. A 3. D 4. C 5. B 6. B 7. D 8. B 9. A 10. E 11. C 12. D

 

 

 
FACEBOOK
 
Facebook'ta Paylaş
GOOGLE
 
 
Bugün 316 ziyaretçi (498 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol